دانشنامه گردشگری نی‌ریز

راههاى مواصلاتى
دانشنامه گردشگری » راه های مواصلاتی نیریز »
نی‌ریز علاوه بر پیشینه دیرینه‌اش، از لحاظ موقعیت جغرافیایی خاصی که داشته، همواره از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار بوده است. نی‌ریز و برخی از بخش‌ها و روستاهای تابع آن از سده‌های نخستین اسلامی تاکنون همواره جزء خطوط مواصلاتی شیراز به سیرجان و کرمان بوده‌اند. تقریباً در تمامی منابع جغرافیایی سده‌های سوم تا هشتم و نیز در کتاب‌های تاریخی چند سده اخیر به این موضوع اشاره شده است. از آنجا که در تاریخ نی‌ریز به این موضوع اشاره چندانی نشد، در...

آب و هوای نیریز
دانشنامه گردشگری » معرفی شهرستان نیریز »
نخستین منبعی که در آن از آب‌وهوای نی‌ریز سخن به میان آمده، مسالک الممالک اصطخری (متوفی ۳۴۶ ه. ق.) است. در آن منبع، نی‌ریز از مناطق سردسیر به شمار آمده است. پس‌ازآن، مقدسی در احسن التقاسیم از مرفه و خوش‌قواره بودن شهرهای ناحیه نی‌ریز سخن گفته است. ابن بلخی که از وضعیت آب‌وهوایی نی‌ریز در سده پنجم هجری قمری خبر داده، هوای آن را معتدل دانسته است؛ اما به گفته مؤلّف نزهه القلوب در سده هشتم، هوای نی‌ریز...

منزل مرحوم میرزا محمد باقر جاوید
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » خانه های ماندنی نیریز »
منزل جاوید در شمال شرق شهر نی‌ریز و در خیابان خلیل شهید، محلهٔ سادات مشهور به «کوچهٔ بالا» واقع شده است. این بنا متعلق به دورهٔ قاجاریه است و در تاریخ ۱۳۸۱/۵/۸ به شمارهٔ ۶۰۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ورودی بنا در قسمت شمال آن و در انتهای کوچه قرار دارد که در کوچهٔ ذکرشده سه بنای تاریخی هم‌زمان قرارگرفته است. فرم بنا دارای پلان مربع که آثار ساخت‌وساز آن دور حیاط است. از...

روستای خواجه جمالی
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » خواجه جمالی »
روستای خواجه جمالی از توابع بخش آباده طشک شهرستان نی‌ریز در استان فارس است. این روستا در دهستان آباده طشک قرار دارد و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۴۰۰۰ نفر (۱۲۰۰ خانوار) بوده است. روستای کهن‌سال خواجه جمالی در دامنه جنوبی کوه وَلی (VALI) از سلسله جبال زاگرس واقع‌شده و محلی است خوش آب‌وهوا، دارای درختان سرسبز انار، بادام، تاک و... همچنین در بخش کوهستانی آن درختان: بَنه، بار شیک (بادام‌کوهی)، بانام محلی اَلوک (ALUK) وجود دارد. این روستا بین آباده مرکز بخش آباده...

پژوهشگر اتریشی خواهان توجه به دریاچه بختگان شد
دانشنامه گردشگری » تفرجگاه های طبیعی نیریز » پناهگاه حیات وحش بختگان »
۱۳۸۵/۳/۱۰- در حالی‌ که دریاچه بختگان به‌عنوان دومین دریاچه بزرگ ایران بعد از ارومیه، هرروز بیش از گذشته دچار خشکیدگی و کم‌آبی می‌شد، «هاینس لوفلر» استاد دانشگاه و پژوهشگر اتریشی که بعد از جنگ جهانی دوم مدت‌ها روی دریاچه بختگان تحقیقات به عمل‌آورده بود با مراجعه به دفتر سفارت ایران در وین خواستار توجه جدی دولت ایران به این دریاچه می‌شود. این استاد دانشگاه که در آن زمان ۷۹ سال سن داشت در مورد دلایل مطالعاتش درباره دریاچه بختگان گفته...

گونه‌های جانوری زیستگاه بهرام‌گور
دانشنامه گردشگری » تفرجگاه های طبیعی نیریز » منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی بهرام‌گور »
منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی بهرام‌گور در شرق استان فارس و شمال‌شرقی شهرستان نی‌ریز واقع شده و همجوار با استان‌های کرمان و یزد می‌باشد. وسعت تقریبی آن حدود ۴۰ هزار و ۷۰۰ هکتار و ارتفاع آن در مرتفع‌ترین نقطه به ۲ هزار و ۷۸۷ متر می‌رسد. آب و هوای این منطقه از نوع استپ، نیمه‌بیابانی با آب و هوای گرم و خشک با بارندگی سالیانه حدود ۲۰۰ میلی‌متر می‌باشد. متأسفانه مردم، مسئولین و حتی نهادهای اطلاع‌رسانی، از پتانسیل‌ها و گونه‌های جانوری...

روستای تم شولی
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » تم شولی »
تم شولی، روستایی از توابع بخش آباده طشک شهرستان نی‌ریز  در استان فارس ایران است. این روستا مرکز دهستان حنا  بوده و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال هزار و سیصد و نود، جمعیت آن دو هزار نفر (چهارصد خانوار) بوده است (ویکی‌پدیا) که به دلیل خشک‌سالی و بیکاری، حدود ۵۰۰ نفر آن‌ها مجبور به مهاجرت شده‌اند. این روستا در حدفاصل ۶۰ کیلومتری از مرکز بخش آباده‌طشک و مرکز شهرستان قرار دارد. روستای تم‌شولی متشکّل از ۴ ده هست که در سال ۶۴ و ۶۵ ادارهٔ برق...

معماری مسجد جامع کبیر نیریز
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز » مسجد جامع کبیر نی ریز »
مسجد جامع نی‌ریز قدیمی‌ترین مسجد یک ایوانهٔ ایران همان‌گونه که هر شخصی شناسنامه‌ای دارد که هویّت وی را می‌نماید، هر شهری هم شناسنامه‌ای دارد که هویت و سیمای آن را نشان می‌دهد؛ میراث‌های فرهنگی شناسنامهٔ شهرهایند. شهرهای کهن‌سال، شکوه و عظمت و تاریخ خود را در آینهٔ یادمان‌های تاریخی و فرهنگی، دیداری و مجسّم می‌سازند. نی‌ریز، کهن شهری از شهرهای دیرینه سال ایران، نیز دیرینگی و قدمت خود را با آثار درخشان به‌جامانده از سده‌های پیش اثبات می‌کند. میراث‌های تاریخی و فرهنگی این شهر، به‌طورکلی، به دودسته...

آتشکده‌ی بهرام، آرمیده در کنار بختگان
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » بناهای باستانی نی ریز »
به استناد صفحهٔ ۱۷۹ تاریخ ایران، تألیف حسن پیرنیا و عباس اقبال آشتیانی، در زمان اَرْدَوان آخرین پادشاه اشکانی در سال ۲۰۰ میلادی، بابک فرزند ساسان در شهر خیر کنار دریاچهٔ بختگان حکومت داشته است. به نوشتهٔ «خواندمیر» در صفحهٔ ۲۲۳ جلد اول کتاب «حبیب السیر»، همین بابک حاکم خیر، فرزندی شجاع و دلیر داشته است به نام اردشیر که در سال ۲۲۴ میلادی بر اردوان آخرین پادشاه اشکانی شوریده و او را شکست داده و سلسلهٔ ساسانیان...

قلعه های نیریز (قسمت دوم)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » قلعه های تاریخی نیریز »
بخش نخست این مقاله در قسمت نخست قلعه‌های نی‌ریز در دانشنامه نی‌ریز ما بخوانید. - قلعهٔ خواجه می‌گویند این قلعه را خواجه نظام‌الدین ساخته است. قلعهٔ خواجه در خاور نی‌ریز و در باختر آسیاب خبار جنب مسجد ابوالفضل (ع) قرار دارد. این قلعه سرگذشت جالبی دارد به این شرح که در سال ۱۲۶۶ هـ. ق سید یحیی باب ملقب به وحید قلعهٔ خواجه را سنگر قرار داد و با یارانش با افراد و نیروی حاج زین‌العابدین خان حاکم نی‌ریز متوفی به سال ۱۲۶۹ هـ. ق جنگید و خان...